• هانر وایتمن
• ترجمه هامیک رادیان
برخی از اختلالات مغزی در زنان بیش از مردان است، اما سؤال این است: چرا؟ یک تحقیق جدید پس از پی بردن به این موضوع که فعالیت مغز در بسیاری نواحی آن در زنان بیش از مردان است شاید به روشن شدن این تفاوت جنسی کمک کند.
با استفاده از یک تکنیک تصویربرداری عصبی در مورد بیش از 26.000 فرد بزرگسال، محققان پی بردند که زنان در بسیاری از نواحی مغز، شامل قسمتهایی که تکانشها، اضطراب و خلق و حالت را کنترل میکنند، دارای فعالیت بیشتری هستند.
نویسندۀ رهبر مطالعه دکتر دانیل جی. ایمن / Daniel G. Amen از کلینیک ایمن در نیوپورت بیچ، و همکارانش اخیراً یافتههای خود را در نشریۀ "بیماری آلزایمر" منتشر کردهاند.
وقتی پای اختلالات مرتبط به مغز در میان میآید، آسیب دیدگی در زنان و مردان به شکل متفاوتی بروز میکند. برای مثال، بر مبنای اعلام "انجمن آلزایمر"، در حدود 5.5 میلیون آمریکایی با بیماری آلزایمر به زندگی ادامه میدهند. از این تعداد در حدود دو سوم بیماران را زنان تشکیل میدهند.
مطالعات همچنین دریافتهاند که احتمال بروز افسردگی در طول دوران زندگی در زنان تقریباً دو برابر مردان است.
به هر جهت بسیاری از اختلالات رشد – مثل اتیسم و اختلال بیش فعالی کمبود تمرکز (ADHD) – در زنان کمتر است. بر مبنای اعلام CDC میزان شیوع اتیسم در پسران 4.5 بار بیشتر از دختران است.
اما دلایل پشت این تفاوتهای جنسی چیست؟ بر مبنای اعلام دکتر ایمن و تیمش، این اختلافات را شاید بتوان با تفاوتهای موجود در فعالیت مغز توضیح داد.
فعالیت مغز در زنان بیشتر است
محققان پس از تجزیه و تحلیل اسکن مغزی 119 زن و مرد بزرگسال و سالم و همچنین 26.683 مرد و زن که دچار اختلالات روانپزشکی، مثل ADHD، اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی تشخیص داده شده بودند به یافتههای خود رسیدند.
تصویرهای مغز برای هر نمونه با استفاده از SPECT (توموگرافی محاسباتی انتشار فوتون منفرد) انجام شد، نوعی تکنیک تصویربرداری کاربردی که جریان خون را در نواحی خاصی از مغز اندازهگیری میکند و نشانگر مناسبی برای فعالیت ناحیۀ مورد تصویربرداری محسوب میشود.
تصویربرداری SPECT در زمان آغاز مطالعه و در طول انجام یک تکلیف تمرکز صورت گرفت. در کل، 128 ناحیۀ مغز تجزیه و تحلیل شد.
مطالعه نشان داد که میزان فعالیت مغز زنان در مقایسه با مردان در بسیاری از نواحی مغز بیشتر است. برای مثال، در زمان پایۀ مطالعه، فعالیت مغز آنها در 65 ناحیه دچار افزایش شد، در حالی که این رقم برای مردان فقط 9 ناحیه را شامل میشد. در طول انجام تکلیف مربوط به تمرکز، زنان افزایش فعالیت مغزی را در 48 ناحیۀ مغزی نشان دادند، در حالی که این رقم برای مردان فقط 22 ناحیه مغزی را شامل میشد.
در میان زنان فعالیت مغز در قشر پریفرونتال (ناحیۀ مغزی مرتبط به کنترل ضربه یا تکانش و تصمیمگیری) و نواحی لیمبیک (که نقشی در احساسات، حالت و خلق، و اضطراب بازی میکنند) به شکل قابل ملاحظهای بیشتر از مردان بود.
تیم تحقیق عنوان میکند که فعالیت در این نواحی مغزی ممکن است توضیح دهندۀ این موضوع باشد که چرا برخی از اختلالات مرتبط به خلق و حالت مثل افسردگی در میان زنان شایعتر از مردان است، و نیز اینکه چرا زنان به طور معمول دارای سطوح بالاتری از همدردی و خویشتنداری هستند.
در مقایسه با زنان، محققان به این نکته پی بردند که فعالیت نواحی مغزی مرتبط به پردازش بصری و هماهنگی در مردان بیش از زنان است.
در کل، محققان بر این باورند که یافتههای آنها ممکن است به توضیح تفاوتهای مربوط به اختلالات مغز در میان دو جنس کمک کند.
دکتر دانیل جی. ایمن میگوید:
"این مطالعۀ بسیار مهمی است که به فهم تفاوتهای مغزی وابسته به جنسیت کمک میکند. تفاوتهای قابل اندازهگیری که ما در میان زنان و مردان به آنها پی بردیم برای فهم ریسک مبتنی بر جنس در اختلالات مغزی نظیر بیماری آلزایمر اهمیت دارند."
دکتر ایمن اضافه میکند: "استفاده از ابزارهای تصویربرداری کاربردی مثل SPECT در آینده برای توسعۀ پزشکی دقیق در درمانهای مغز نقش حیاتی ایفا خواهند کرد."
Source:
Brain activity higher in women than men, study finds
By Honor Whiteman
Published: Wed 9 Aug 2017
نظرات (0)