نقشه‌برداری مغز نوزادان نارس ناتوانی‌ دوران کودکی را پیش‌بینی می‌کند

• آنا ساندویو
• ترجمة هامیک رادیان

تحقیقات نشان داده‌اند که نوزادان نارس بیشتر در معرض گسترش انواع ناتوانی‌ هستند. در هر حال، یک مطالعة تازه عنوان می‌کند که نقشه‌برداری از مغز این نوزادان می‌تواند عواقب منفی آسیب‌های زودهنگام مغز آنان را پیش‌بینی و از آنها پیشگیری کند.‌ تولد زودرس وقتی اتفاق می‌افتد که نوزاد در هفتة 37 بارداری – سه هفته پیش از بارداری کامل – متولد می‌شود.
در سطح جهان، تولد زودرس علت پیشتاز ایجاد مرگ و میر در کودکان زیر 5 سال است.
بر مبنای اعلام مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) در ایالات متحد آمریکا 1 نوزاد از هر 10 نوزاد به صورت زودرس متولد می‌شود. CDC همچنین گزارش می‌دهد که یک سوم مرگ و میر در کودکان بر اثر عوارض ناشی از تولد زودرس اتفاق می‌افتد.
تولد زودرس معمولاً با ریسک بالاتر ناتوانی در بچه و مرگ مرتبط است زیرا کودک برای رشد کامل نیاز دارد تا دورة بارداری مادر کامل شود. برای مثال دستگاه‌های حیاتی بچه شامل ریه‌ها، کبد، و مغز، همگی برای رسیدن به رشد و نمو کامل و سالم به هفته‌های پایانی بارداری نیاز دارند.
بسیاری از بچه‌های زودرس دچار عوارضی نظیر مشکلات تنفسی و تغذیه‌ای، دشواری‌های یادگیری و اختلالات بینایی و شنوایی می‌شوند.
فقدان اکسیژن‌رسانی به مغز شایع‌ترین علت آسیب مغزی در نوزادان دچار تولد زودرس است. بر اثر این وضعیت مادة سفید مغز بچه آسیب می‌بیند.
مادة سفید مغز مسؤول اتصال نواحی مختلف مادة خاکستری مغز درون جمجمه است. همان‌گونه که قابل پیش‌بینی است، آسیب به "سیستم ترانزیت" در مغز می‌تواند به بروز مشکلات ارتباطی و پیام‌رسانی ضعیف در مغز، که بر کل بدن تأثیر می‌گذارد، منجر شود.
تحقیق تازه که در نشریة نورولوژی / Neurology منتشر شده است، در مورد ارتباط میان آسیب مادة سفید مغز در بچه‌های زودرس و ناتوانی‌های مربوط به دوران کودکی به تحقیق می‌پردازد.

نقشه‌برداری زودهنگام مغز ناتوانی بعدی را پیش‌بینی می‌کند
محققان به رهبری دکتر استیون پی. میلر / Steven P. Miller از بیمارستان کودکان بیمار تورونتو در کانادا، گروهی از کودکان نارس را که در بخش مراقبت‌های ویژة نوزادان بیمارستان زنان بریتیش کلمبیا و مرکز بهداشت وانکوور در کانادا پذیرش شده بودند، مورد بررسی قرار دادند.
دکتر میلر و تیمش 58 بچه را که با تشخیص آسیب مادة سفید مغز مواجه بودند بررسی کردند. مغز این بچه‌ها برای مشخص شدن آسیب‌ها در فاصلة زمانی متوسط 32 هفته بعد از تولد مورد اسکن MRI و نقشه‌برداری مغزی قرار گرفت.
محققان مهارت‌های موتور مغز و همچنین توانایی‌های زبانی و استدلالی کودکان را در سن 18 ماهگی مورد ارزیابی قرار دادند. آنها همچنین وضعیت کودکان مزبور را به مدت 7 سال پیگیری کردند.
دانشمندان به ارتباطی میان بروز آسیب زودهنگام برای مادة سفید و مشکلات استدلالی و حرکتی در کودکان پی بردند.
به ویژه شمار زیادی از آسیب‌های کوچک در مادة سفید – فارغ از محل بروز آنها در مغز – به طور دقیق مشکلات محرک را در سن 18 ماهگی و نیز تعداد زیادی از این آسیب‌ها در لوب قدامی مغز، مشکلات استدلالی را پیش‌بینی می‌کرد.
لوب قدامی بخشی از مغز است که در کنار سایر مهارت‌ها در فرآیند استدلال، زبان، حل مسأله، حافظه، داوری، و عملکرد موتور دخالت دارد.
نویسندة رهبر مطالعه، دکتر میلر، اهمیت یافته‌های این تحقیق را توضیح می‌دهد:
"در کل، کودکانی که پیش از هفتة 31 بارداری متولد می‌شوند در سراسر عمر خود دچار ریسک بالاتری برای ابتلاء به مشکلات تفکر، زبان و حرکت هستند، بنابراین توانایی پیش‌بینی اینکه کدام بچه با برخی مشکلات گسترش یابنده مواجه خواهد بود به این دلیل مهم است که آنها از بهترین مداخلات پزشکی ممکن بهره‌مند خواهند شد. به همین ترتیب توانایی اطمینان دادن به والدین بچه‌هایی که تحت ریسک قرار ندارند مهم است."
دکتر میلر همچنین می‌نویسد، با هدف تعیین اثرات درازمدت آسیب مغزی زودرس، تحقیقات بیشتر برای ارزیابی عملکرد مغز در بچه‌های دچار تولد زودرس نه فقط در 18 ماهگی بلکه در چندین مرحلة مختلف سراسر دورة کودکی مورد نیاز است./