• جنیفر هوآیزن، کریستینا کیون
• ترجمه هستی فراستفر
تصویربرداری تشدید (طنین) مغناطیسی از میدان مغناطیسی و رادیویی برای خلق تصاویر مقطعی بافتهای نرم پستان استفاده میکند.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) پستان برای ارزیابی تومورهای پستان پس از تشخیص سرطان یا به عنوان یک ابزار غربالگری زنان دارای ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان بسیار رایج است.
مطالب این مقاله:
• MRI پستان چه کاربردی دارد؟
• ملاحظات قبل از انجام MRI
• چگونگی آماده شدن برای MRI
• در طول MRI چه در انتظار فرد است
• ریسکها
MRI پستان چه کاربردی دارد؟
MRI پستان عمدتاً برای تعیین مرحلۀ سرطان از طریق اندازهگیری بزرگی و گسترۀ بافت سرطانی پس از تشخیص ابتلا به سرطان مورد استفاده قرار میگیرد.
از آنجا که اسکنهای MRI از اشعۀ یونیزه استفاده نمیکنند، همچنین برای ارزیابی بافتهای پستان در زنانی که نباید در معرض اشعه قرار گیرند به صورت شایع کاربرد دارند.
کاربردهای شایع اسکن MRI شامل موارد زیر است:
• جستجو برای تومورهای اضافی یا بافتهای مشکوک در پستانها پس از تشخیص سرطان پستان
• ارزیابی بافتهای پستان در زنان زیر سن 25 سال یا زنانی که دارای بافت متراکم پستانی هستند
• تأیید نتایج دیگر تستهای تصویربرداری که ماموگرام یا اولتراسوند رایجترین این تستها به شمار میروند
• ارزیابی بافتهای پستان در زنان باردار یا شیرده
• پایش اثربخشی شیمی درمانی
• پایش بافتهای اطراف ناحیهای که در آنجا تومورها یا بافتهای سرطانی از طریق جراحی برداشته شدهاند
• ارزیابی ایمپلنتهای پستان برای بررسی صدمه دیدگی یا نشت احتمالی
• پایش میزان التیام در زنانی که جراحی ترمیمی پستان انجام دادهاند
MRI پستان شامل برنامههای غربالگری روتین سرطان پستان در اکثر زنان نیست.
در مورد زنانی که در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان قلمداد میشوند، MRI را میتوان در ترکیب با ماموگرام و به عنوان یک ابزار غربالگری اولیه مورد استفاده قرار داد.
دلایل بسیاری در مورد نفع زنان از انجام روتین MRI وجود دارد. این دلایل موارد زیر را شامل میشوند:
• داشتن 20 درصد یا بیشتر ریسک تمام عمر برای ابتلا به سرطان پستان به شکل علمی با استفاده از تاریخچۀ خانوادگی محاسبه میشود.
• داشتن جهش ژن BRCA1 یا BRCA2
• داشتن یک عضو بلافصل خانواده مثل والدین، خواهر یا کودک دارای جهش ژن BRCA1 یا BRCA2
• داشتن سندرم لی – فراؤمنتی یا یک عضو نزدیک خانواده که مبتلا به این سندرم باشد
• داشتن سندرم بانایان - رایلی - رووالکابا یا عضوی بلافصل در خانواده که مبتلا به این سندرم باشد
• داشتن سندرم کودین یا یک عضو نزدیک خانواده که مبتلا به این سندرم باشد
• داشتن سابقۀ مجاورت اشعه با قفسۀ سینه
ملاحظات پیش از انجام MRI
اسکنهای MRI پستان معمولاً در کلینیکها یا بخشهای خاص بیمارستانی انجام میشود.
یک ماشین MRI دارای کوئلهای اختصاصی پستان برای تهیۀ اسکن از پستان ارجحیت دارد. تمامی دستگاههای MRI این تسهیلات را ندارند، بنابراین جستجو برای پیدا کردن دستگاههای دارای این مزیت به طرق مختلف ایدۀ مناسبی است.
ماشینهای MRI معمولی بیشتر احتمال دارد که جزئیات دقیق مربوط به بافت پستان را از دست بدهند. در صورت نیاز به انجام بیوپسی، نیاز به تکرار تست با استفاده از ماشین تخصصی برای سرطان پستان وجود دارد.
برای زنان دچار کلاستروفوبیا یا ترس از مکانهای محصور، شاید بهتر آن باشد که پیش از انجام اسکن بروند و دستگاه را از نزدیک ببینند.
گهگاه ماشین MRI باز در دسترس است. داروهای ضد اضطراب یا آرامبخشها را میتوان درست پیش از انجام اسکن به زنانی که قادر به حفظ آرامش خود نیستند تجویز کرد.
یک متخصص مراقبتهای پزشکی اغلب اوقات برای کمک به تعیین وضعیت قرارگیری فرد بر روی میز MRI کمک میکند و فرد میتواند آنچه را که در خلال اسکن میگذرد ببیند و بشنود. به هر جهت، افراد انجام دهندۀ تست به محض شروع اسکن اتاق تصویربرداری را ترک میکنند.
برای زنان در سنین دارای عادت ماهانه بهترین زمان انجام اسکن MRI روزهای 7 تا 10 چرخۀ عادت ماهانه است.
چگونگی آماده شدن برای MRI
هیچ دستورالعمل پزشکی خاصی برای چگونگی آماده شدن جهت انجام MRI پستان وجود ندارد.
اشیاء فلزی میتوانند بر مگنتهای MRI آسیب بزنند، تصویر گرفته شده را خراب کنند، و به صورت بالقوه قادرند به ماشین MRI آسیب زده و به آن صدمه برسانند. بنابراین، به جا گذاشتن جواهرات، ساعت، کمربند دارای سگگ فلزی و لباسهای زیپدار در خانه فکر خوبی است.
افراد دچار اشیاء فلزی در داخل بدن مثل پیسمیکرها، دندان مصنوعی دارای قطعات فلزی، یا ایمپلنت حلزون یا باید این اجزاء فلزی را پیش از انجام MRI از خود دور کنند یا که باید به انواع دیگر تکنیکهای تصویربرداری روی بیاورند.
ماشین MRI ماشین پر سر و صدایی است. اغلب مردم صدای چرخش، کلیک و نویز آن را به یک ماشین لباسشویی پر سر و صدا تشبیه میکنند. برخی کلینیکها برای کاهش تأثیر این سر و صدا از گوشیهای صداگیر یا موسیقی استفاده میکنند.
در طول MRI چه در انتظار فرد است
تصویرهای MRI با استفاده از کمک یک رنگ دارای کنتراست به نام گادولینیوم ایجاد میشود. این رنگ کمی پیش از انجام MRI به داخل ورید فرد مورد اسکن تزریق میگردد.
برخی از مردم در مورد این رنگ دچار عوارض جانبی یا واکنشی میشوند، بنابراین باید به دکتر امکان داده شود تا در مورد هر گونه واکنش آلرژیک قبلی نسبت به رنگهای کنتراست مطلع شود.
مردم دچار مشکلات کلیوی یا کبدی برای اینکه اسکن آنها به صورت ایمن انجام گیرد باید پیش از انجام تصویربرداری مورد تستهای بیشتری قرار گیرند.
اغلب اسکنهای MRI به این صورت انجام میشود که زنان برهنه شده و گان بیمارستانی میپوشند و سپس به صورت بر روی میز MRI دراز میکشند. دو حفره در میز وجود دارد که پستانهای زن داخل آنها قرار میگیرد و این وضعیت این امکان را به وجود میآورد که با آویخته ماندن پستان از فشرده شدن آنها پیشگیری شود.
یک تکنیسین یا پرستار در مرحلۀ بعد کمک میکند تا بدن و پستانها در وضعیت صحیح قرار گیرند و در این موارد اغلب از یک بالشتک یا پشتی برای ایجاد حمایت استفاده میشود. این وسایل همچنین به پیشگیری از حرکت فرد در طول انجام اسکن کمک میکنند.
وقتی بدن فرد به طور کامل در وضعیت صحیح قرار گیرد، تکنیسین یا پرستار مورد اشاره اتاق تصویربرداری را ترک میکند. آنگاه ماشین MRI به آرامی شروع به حرکت به سمت عقب به سمت تونلی باریک در وسط دستگاه MRI میکند تا اینکه فرد به طور کامل درون دستگاه محصور میشود.
به طور کلی انجام MRI پستان به حدود 30 تا 60 دقیقه زمان نیاز دارد.
بیحرکت ماندن کامل در زمانی که تصویر گرفته میشود اهمیت زیادی دارد. تکنیسین مسؤول انجام تصویربرداری به طور معمول جلسات تصویربرداری را به چند پارۀ زمانی تقسیم میکند تا در خلال آنها فرصتی برای حرکت دادن بدن فرد وجود داشته باشد.
این موضوع اهمیت دارد که نیاز به تنفس و حرکت پیش از اینکه حرکت یا بیقراری باعث خراب شدن تصویر شود به تکنیسین اطلاع داده شود.
معمولاً تکنیسین پس از انجام اسکن چند دقیقهای را صرف بررسی تصاویر میکند، تا مطمئن شود که به تصویربرداری بیشتری نیاز نیست.
آنگاه تصاویر آماده شده در قالب یک گزارش از نتایج برای دکتر درخواست کنندۀ MRI ارسال میشود.
در تصاویر MRIمعمولاً بافتهای سرطانی به صورت نواحی سفید غیر نرمال با زمینۀ تیره یا سیاه رنگ دیده میشوند.
ریسکها
شایعترین ریسک مربوط به تست MRI ایجاد نتایج مثبت کاذب است، که باعث میشود تا بافتهای نرمال به صورت بافتهای نگران کننده یا مشکوک شناسایی شوند.
نتایج مثبت کاذب باعث ایجاد اضطراب غیر ضروری و محرک نیاز به انجام تستهای بیشتر و تهاجمیتر مثل بیوپسی میشوند. تستهای تهاجمی به عنوان عاملی برای افزایش ریسک صدمه دیدن بافت، عصب یا رگهای خونی شناخته میشوند.
به دلیل وجود این ریسکها، اسکنهای MRI پستان برای زنانی که سابقۀ تشخیص سرطان پستان نداشتهاند یا آنانی که در معرض ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان قرار ندارند توصیه نمیشود.
در همین زمینه مطالعه لینک زیر در وبسایت مهرین - اخبار سلامت توصیه میشود:
ماموگرام: چه انتظاری از آن داریم و چطور درد را به حداقل برسانیم
Source:
Breast MRI: What you need to know
Last reviewed Sun 27 August 2017
By Jennifer Huizen
Reviewed by Christina Chun, MPH